Makrogole w farmakoterapii zaparć

Aktualności

Zaparcie – to niezwykle częsty, bagatelizowany, źle rozpoznawany i nieadekwatnie leczony problem w praktyce pediatrycznej. Odpowiada on za blisko 25% porad specjalistycznych u gastroenterologa (także u mnie) i to w sytuacji, gdy w zdecydowanej większości przypadków może się z tym uporać lekarz pierwszego kontaktu.

Objawami zaparcia mogą być: wysiłek, ból przy oddawaniu stolca, uczucie niepełnego wypróżnienia, ból brzucha, popuszczanie stolca, wzdęcie, drażliwość, niepokój, zmniejszony apetyt, wczesne uczucie sytości, niedostateczne przyrosty masy ciała, żywa, świeża krew na stolcu lub na papierze toaletowym [1].
Aby nie „przegapić” organicznych przyczyn zaparcia, należy wykluczyć (w zasadzie drogą wywiadu i badania fizykalnego) następujące objawy alarmowe:

  • zaparcie przed ukończeniem 1. m.ż., 
  • opóźnione oddanie smółki (> 24 godz. od urodzenia), 
  • choroba Hirschsprunga w wywiadzie rodzinnym, stolce ołówkowate, 
  • krew w stolcu bez towarzyszącej szczeliny odbytu, 
  • upośledzenie rozwoju psychofizycznego, 
  • gorączka, 
  • nieprawidłowości dotyczące tarczycy (głównie jej niedoczynność),
  • nasilone wzdęcie brzucha, 
  • przetoka okołoodbytowa (choroba Leśniowskiego--Crohna), 
  • nieprawidłowe położenie odbytu, 
  • blizny w okolicy odbytu,
  • brak odruchu odbytowego lub nosidłowego, 
  • osłabienie siły, napięcia lub odruchów w kończynach dolnych, 
  • zagłębienie w okolicy krzyżowej, kępka włosów nad kręgosłupem, odchylenie w bok bruzdy między-
  • pośladkowej, 
  • silny strach w trakcie badania odbytu [1, 2].

Trzeba mieć na uwadze, że powyżej 95% przypadków zaparcia ma podłoże czynnościowe, czyli nie można w nich wykazać żadnych przyczyn organicznych. Mechanizm ich powstawania jest u dzieci prosty, co ilustruje rycina 1.

Leczenie zaparcia czynnościowego

Podstawowym sposobem leczenia jest stosowanie środków osmotycznie czynnych, których zasadniczym przedstawicielem są makrogole, a w drugim rzucie – laktuloza. Natomiast nie jest metodą pierwszorzutową powszechnie zalecana dieta bogatoresztkowa, doraźnie stosowane czopki, wlewki itp. 
Wszystkie metody „oddolnego odtykania” mogą i powinny być stosowane tylko doraźnie i krótkotrwale, gdyż z reguły nasilają przedstawione na rycinie 1 błędne koło.
Chcąc wzmocnić efekt makrogoli, w początkowym okresie terapii można dołączyć do nich pikosiarczan sodu.

A cóż to są

...

Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem

Przypisy