Dział: Aktualności

Czas karmienia piersią to po ciąży drugi najważniejszy okres we wspólnym życiu świeżo upieczonej mamy i jej maleństwa. Jak to jednak jest z odciąganiem mleka i jego przechowywaniem? Otóż należy wiedzieć, iż odciągnięte mleko wciąż może służyć maluchowi, a przy okazji takie rozwiązanie z pewnością doceni każda kobieta. Bezpośrednie karmienie piersią pozostaje oczywiście najlepsze dla dziecka, jednak czasami proces ten jest znacznie utrudniony, a niekiedy nawet niemożliwy. Mowa tutaj o sytuacjach, gdy dochodzi do zranienia brodawek sutkowych i/lub zapalenia piersi. Odciągając mleko wciąż utrzymuje się naturalny sposób odżywiania małego człowieka i zapewnia mu się bogactwo wysokiej jakości białka i oligosacharydów.

Zawód położnej kojarzy się przede wszystkim z przyjmowaniem na świat dzieci. I bardzo słusznie, bo jest to jedno z kluczowych zadań wpisanych w nasz zawód. Jednak lista naszych kompetencji jest znacznie dłuższa i wykracza daleko poza salę porodową. Nasza praca to nie tylko ten kulminacyjnych moment – poród, ale i przygotowanie do porodu (edukacja) i opieka po porodzie. To dzięki dobrej organizacji opieki nad pacjentką we wszystkich tych okresach jej życia jesteśmy w stanie z powodzeniem wspierać budowanie zdrowia kobiet, ale i przyszłych pokoleń.

Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie przyszłej matki wpływają na zwiększenie podatności narządów rodnych na różnorodne infekcje, a także mogą powodować dolegliwości czy dyskomfort, na przykład podczas współżycia płciowego. Okres ciąży i połogu, choć jest stanem fizjologicznym, wymaga od kobiety szczególnej czujności w kontekście zachowania zdrowia, również intymnego. Istotne jest zatem, aby została ona zaznajomiona z podstawowymi zasadami higieny w okresie ciąży i połogu oraz wyedukowana w zakresie zwiastunów rozwijającej się infekcji intymnej. Nieleczone stany zapalne, niezależnie od ich podłoża, mogą stać się źródłem poważnych problemów, takich jak: poród przedwczesny, niepłodność, zakażenie wstępujące, a nawet posocznica, toteż do podstawowych zadań położnych należy efektywna edukacja pacjentek.

Powszechnie przyjęło się, że skóra noworodka czy niemowlęcia jest nieskazitelnie czysta i gładka. W praktyce jednak rzadko się zdarza, by niedojrzały układ powłokowy najmłodszych dzieci bezproblemowo radził sobie z niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak: środki piorące, kosmetyki, mocz czy kał. Z racji luźnej budowy poszczególnych warstw skóry staje się ona podatna na podrażnienia lub przerwanie ciągłości, czego wyrazem jest występowanie wykwitów, plam, wysypek oraz stanów zapalnych. Część zmian skórnych zalicza się do stanów fizjologicznych, np. rumień noworodkowy i trądzik niemowlęcy, jednak należy uważnie obserwować skórę dziecka pod kątem dermatoz. Do działań prewencyjnych problemów skórnych noworodka zalicza się prawidłowe wykonywanie zabiegów higienicznych, stosowanie kosmetyków przeznaczonych dla najmłodszych oraz ostrożność podczas posługiwania się narzędziami, np. cążkami czy nożyczkami do paznokci. Jednym z zadań położnej jest zatem edukacja matki w kwestii obserwacji skóry dziecka, techniki wykonywania podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych, a także postępowania w przypadku pojawienia się niepokojących symptomów.

Kolka niemowlęca to zespół reakcji i zachowań niemowlęcia, w którym dominującym objawem jest nieukojony płacz lub krzyk, które pojawiają się u (poza tym) prawidłowo rozwijającego się, zdrowego dziecka. Pomimo uznania schorzenia za łagodne, kolka stanowi źródło znacznego niepokoju, jest przyczyną licznych konsultacji medycznych oraz może być obarczone długofalowymi konsekwencjami zdrowotnymi, w tym stanowi istotny czynnik ryzyka przemocy wobec dzieci, jak zespół dziecka potrząsanego, gdy sfrustrowany opiekun stosuje niewłaściwe metody w celu uciszenia płaczu dziecka. Dlatego bardzo ważne jest opracowanie skutecznej strategii wsparcia rodziny oraz łagodzenia kolki niemowlęcej.

Wędzidełko języka to fałd tkankowy łączący dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej. Ankyloglosja to taki stan wędzidełka języka, który powoduje ograniczenie motoryki języka. Wada ta występuje z częstością od 0,02 do 10,7%, z przewagą u chłopców. Duża rozbieżność wynika z braku ujednoliconych kryteriów oceny wędzidełka oraz subiektywności ocen [1, 2]. U noworodków ankyloglosja manifestuje się problemami ze ssaniem piersi, a u starszych dzieci – obecnością wad wymowy. Ankyloglosja skutkuje nieprawidłową pozycją spoczynkową języka, co może predysponować do zaburzeń rozwoju szkieletu kostnego twarzoczaszki i wad zgryzu [3]. Duża zmienność osobnicza powoduje, że stopień skrócenia wędzidełka nie zawsze koreluje ze stopniem ograniczenia ruchomości języka, co utrudnia opracowanie jednolitej klasyfikacji ankyloglosji oraz jednoznacznych wskazań do zabiegu.

Mikrobiota jelitowa to zespół mikroorganizmów przewodu pokarmowego pełniący kluczowe funkcje dla rozwoju i równowagi organizmu, w tym m.in. sprawnej pracy układu immunologicznego, produkcji witamin i krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA, ang. short-chain fatty acid), prawidłowego trawienia oraz indukcji tolerancji pokarmowej. Optymalna mikrobiota odgrywa ważną rolę w zapobieganiu chorobom i utrzymaniu dobrostanu organizmu, w tym – co ważne – kształtowaniu zdrowia małego dziecka.