Przyczyną cukrzycy ciążowej zazwyczaj są zaburzenia gospodarki hormonalnej. Ryzyko cukrzycy ciążowej wzrasta z wiekiem kobiety ciężarnej oraz z każdą kolejną ciążą. Predyspozycjami do wystąpienia cukrzycy ciążowej są: wcześniejsze problemy z prawidłowym poziomem cukru we krwi, wiek matki powyżej 35. roku życia, zespół policystycznych jajników, nadwaga oraz poprzedni noworodek z masą urodzeniową powyżej 4,5 kg.
Cukrzyca ciążowa występuje u około 3% pacjentek ciężarnych i zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 w późniejszym okresie życia.
Wyróżniane są dwie klasy cukrzycy ciążowej:
- G1 – w celu uzyskania normoglikemii stosuje się dietę,
- G2 – w celu uzyskania normoglikemii stosuje się dietę i insulinę.
Cukrzyca typu G1 – leczona dietą i aktywnością fizyczną
Podstawowym zaleceniem w przypadku wykrycia cukrzycy podczas ciąży jest wprowadzenie diety cukrzycowej połączonej z aktywnością fizyczną. Kaloryczność diety powinna zostać ustalona na podstawie wartości masy ciała, wzrostu, poziomu aktywności fizycznej i wieku pacjentki. Dieta ciężarnej, u której stwierdzono cukrzycę, powinna dostarczać między 1800 a 2500 kalorii. Pokarmy powinny być rozplanowane na 3 posiłki główne i 3 posiłki dodatkowe. Przerwy między posiłkami nie powinny być dłuższe niż 3 godziny. Istotnym zaleceniem, którego powinny przestrzegać ciężarne z cukrzycą G1 jest posiłek spożywany przed snem. Pozwala on zabezpieczyć kobietę przed gwałtownym spadkiem cukru we krwi w godzinach nocnych. Ostatni posiłek przed snem powinien być spożywany około godziny 22:00 i zawierać cukry złożone.
W diecie ciężarnej z cukrzycą G1 powinny dominować cukry złożone, ze względu na ich dłuższy czas trawienia i wchłaniania się z przewodu pokarmowego do krwi. Pozwala to uniknąć gwałtownych skoków poziomu cukru we krwi i zapewnić przyszłej mamie sytość.
Składniki diety w przebiegu cukrzycy ciążowej powinny być prawidłowo dobrane pod względem ilościowym i jakościowym. Idealnym rozwiązaniem byłby jadłospis składający się w:
- 40–50% z węglowodanów, ok. 180 g/dobę, z przewagą węglowodanów złożonych,
- 30% z białka – 1,3 g/kg masy ciała,
- 20–30% z tłuszczów w równych częściach nasyconych i nienasyconych.
Dieta pacjentki z cukrzycą ciążową powinna składać się z produktów o niskim indeksie glikemicznym.
Produkty spożywcze zalecane przy cukrzycy ciążowej:
- chleb o niskim indeksie glikemicznym, np. chleb żytni pełnoziarnisty,
- kasza jęczmienna, kasza gryczana, pęczak,
- makarony razowe, makarony pełnoziarniste,
- ryż basmati, brązowy, dziki,
- płatki owsiane górskie,
- mleczne: mleko, jogurt naturalny, maślanka, mleko zsiadłe, ser biały,
- jajka,
- olej rzepakowy, oliwa z oliwek,
- chudy drób, cielęcina, ryby,
- owoce: kiwi, jabłka, pomar...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem