Dział: Opieka nad matką i dzieckiem

Skóra, zwana również układem powłokowym, może mierzyć aż 2 m2 i w zależności od okolicy ciała osiągać grubość od 1,4 aż do 4 mm (np. na piętach). Składa się z kilku warstw naskórka (rogowaciejącego, kolczystego, pośredniego, podstawnego), które u noworodków i niemowląt stanowią delikatnie połączoną, słabo zwartą strukturę, i skóry prawdziwej. Bierze udział w wielu procesach życiowych – to dzięki niej możliwa jest sprawna termoregulacja, wydzielanie natłuszczającego sebum (łoju), wydalanie ubocznych metabolitów, wchłanianie różnorakich substancji, w tym leków, oraz ochrona przed inwazją patogenów chorobotwórczych. Dojrzewanie skóry obserwuje się przez całe życie, lecz najwyraźniej zaznacza się to w pierwszych 3 latach życia człowieka. Okres ten skutkuje zwiększoną podatnością na uszkodzenia, podrażnienia fizyczne i chemiczne oraz reakcje alergiczne.

Od kilku lat temat szczepień ochronnych u niemowląt wzbudza wiele kontrowersji wśród świeżo upieczonych rodziców. Przyczyną obaw i wątpliwości jest brak dostatecznej wiedzy z zakresu immunologii oraz rosnące zaangażowanie ruchów antyszczepionkowych. Dodatkowo informacje zamieszczane na parentingowych forach internetowych potęgują w rodzicach lęk przed niepożądanymi odczynami poszczepiennymi (NOP) – niesłusznie. Tymczasem kalendarz szczepień ochronnych jest nieustannie poszerzany o nowe szczepienia podstawowe i zalecane, co spotyka się z nieprzychylnym przyjęciem ze strony opiekunów najmłodszych pacjentów. Nieodzowną rolę w zmianie niekorzystnego nastawienia do szczepień odgrywa zatem edukacja prowadzona przez personel medyczny, w tym położne.

Zgodnie z definicją WHO noworodek urodzony przedwcześnie to dziecko urodzone po ukończeniu 22. tygodnia ciąży, a przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży (22+0/7–36+6/7), niezależnie od urodzeniowej masy ciała [1]. Zarówno noworodki urodzone przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży, jak i te, które rodzą się blisko terminu, między 34. a 37. tygodniem ciąży, narażone są na wiele powikłań związanych z wcześniactwem. Problemy medyczne, pielęgnacyjne i rokowanie różnią się w zależności od tego, jak bardzo przedwcześnie nastąpił poród i jaką masę ciała miał noworodek.

Kolka niemowlęca jest łagodnym zaburzeniem czynnościowym przewodu pokarmowego występującym u niemowląt do 4. miesiąca życia. Objawia się epizodami nasilonego niepokoju i płaczu, najczęściej obserwowana jest w godzinach wieczornych. Etiologia kolki niemowlęcej nie jest do końca poznana. Rozpoznanie opiera się na prawidłowo przeprowadzonym wywiadzie oraz badaniu fizykalnym. Rokowanie jest dobre – zaburzenie ma charakter samoograniczający, choć bywa źródłem frustracji rodziców. Postulowany jest związek z późniejszymi zaburzeniami, takimi jak: bezsenność, zespół nadpobudliwości psychoruchowej, migrena. Postępowanie lekarza powinno opierać się na uspokojeniu rodziców oraz zapewnieniu im odpowiedniego wsparcia i edukacji; farmakoterapia wykazuje się ograniczoną skutecznością.

W przypadku ginekologii i położnictwa ważną rolę w systemie ochrony zdrowia odgrywają położne. Ginekolodzy na co dzień z nimi współpracują. Położna to od lat samodzielny zawód medyczny. Jest to zawód uregulowany w ustawie z 2011 r. Położne wykonują dwa rodzaje czynności: na podstawie i bez zlecenia lekarskiego. Celem artykułu jest przybliżenie podstawowych regulacji prawnych związanych z wykonywaniem zawodu położnej w Polsce, w szczególności w aspekcie ich kompetencji i wykonywania zleceń lekarskich.

W czasach łatwego dostępu do potężnej dawki wiedzy rzeczy proste, jak higiena, mogą zostać pominięte, a są niezwykle ważne. Zadaniem położnej jest przekazanie rodzicom zasad opieki nad dzieckiem możliwie przystępnie i logicznie, by te podstawowe codzienne zabiegi nie wydawały się czymś wybitnie skomplikowanym, a w prosty sposób pomagały zadbać o dziecko i wychwycić pierwsze nieprawidłowości.

Jednym z często poruszanych przez rodziców tematów jest częstotliwość wypróżnień u ich dzieci. Noworodek, a potem niemowlę, zwykle wypróżnia się znacznie częściej niż osoby dorosłe, co dla niedoświadczonego rodzica bywa wyzwaniem. W teorii układ pokarmowy każdego człowieka pracuje podobnie, w rzeczywistości jednak nasze indywidualne cechy mocno przekładają się na kwestię wypróżnień. Już czas wydalenia pierwszego stolca – smółki nawet u zdrowych noworodków jest różny. Część dzieci niezwłocznie po pokonaniu kanału rodnego i przystawieniu do piersi wydala po raz pierwszy. Inne potrzebują nawet 2–3 dób, by opróżnić jelita. Owszem, jest to mocno związane z czasem trwania ciąży i tempem rozpoczynania się laktacji, jednak również cechy indywidualne są nie bez znaczenia. Konieczne wydaje się szybkie przystawienie do piersi, by odpowiednio wcześnie stymulować laktację i aby ta była w stanie zabezpieczyć potrzeby dziecka i pomóc w regulacji wypróżnień.

Regeneracja krocza po porodzie wymaga zindywidualizowanego podejścia, dostosowanego do potrzeb i warunków zdrowotnych każdej kobiety. Wsparcie ze strony specjalistów medycznych, w tym lekarzy uroginekologów, ginekologów, fizjoterapeutów i psychologów, może być kluczowe dla skutecznego procesu regeneracji i poprawy jakości życia po porodzie.