Pozycje wertykalne jako kluczowe wsparcie

Przygotowując kobiety ciężarne do porodu, stajemy w obliczu ogromnego wyzwania – naszą rolą jest uświadomienie przyszłej rodzącej, że to ona jest odpowiedzialna za przebieg porodu – to w jej mocy jest 
urodzić swoje dziecko. W edukacji nie możemy pomijać osoby towarzyszącej – porody rodzinne są coraz popularniejsze i musimy dostosować program szkoleń również dla par.
W społeczeństwie panuje mylne przekonanie, że na sali porodowej to położna przyjmuje kontrolę nad rodzącą, narzucając jej bez porozumienia się z nią, w jaki sposób pacjentka ma postępować na sali porodowej. Nasze pacjentki należy uświadomić, że rolą położnej jest wspieranie jej oraz ewentualnej osoby towarzyszącej podczas porodu, a także dbałość o bezpieczeństwo rodzącej oraz nienarodzonego jeszcze dziecka.
Zgodnie ze Standardem Opieki Okołoporodowej ramowy plan edukacji przedporodowej obejmuje omówienie pozycji wykorzystywanych w I i II okresie porodu (pozycje wertykalne) i sprzętu pomocniczego w trakcie porodu¹. Nie ma określonych jasnych wytycznych co do materiałów oraz zakresu treści niezbędnych do przedstawienia powyższych zagadnień, jednak dobrze jest omawiać je w sposób praktyczny oraz zrozumiały. Na podstawie aktualnych i dostępnych możliwości chciałabym przedstawić kilka propozycji, które możemy wykorzystywać w edukacji przedporodowej:

• Animacje 3D – planując program edukacji przedporodowej, warto uwzględnić w nim udostępnianie pacjentce wybranej animacji, np. na stronie YouTube. Przydatnym narzędziem może być również aplikacja TikTok, w której można znaleźć ciekawe wizualizacje wraz z podkładem muzycznym.
• Fantomy medyczne – atrakcyjność prowadzonych spotkań może znacząco wpłynąć na zrozumienie omawianych treści. Warto zainwestować w model miednicy oraz płodu w celu przedstawienia mechanizmu porodu. Powyższy sprzęt można również wypożyczyć z uczelni medycznej po wcześniejszym uzgodnieniu. Jeżeli decydujemy się na wypożyczenie czasowe, warto samodzielnie wcześniej przygotować swój autorski program z ich wykorzystaniem, który będzie mógł służyć w naszej dalszej edukacji pacjentek.
• Dodatkowym narzędziem wykorzystywanym w edukacji przedporodowej są prezentacje multimedialne. Warto uwzględniać w nich jak najmniejszą ilość tekstu, koncentrując się na przedstawionych zdjęciach oraz rycinach. Z uwagi na ochronę praw autorskich musimy być właścicielami zdjęć – odpowiednie grafiki można zakupić lub stworzyć samodzielnie. Dobrym narzędziem na start będzie bezpłatny program Canva.

Naszym celem, jako położnych, powinno być nauczenie pacjentek w ciąży, jak wykorzystać pracę poszczególnych elementów ich ciała w porodzie. Zacznijmy od nauki oddychania torem międzyżebrowym. Pacjentka powinna rozumieć, że w porodzie kluczowy jest wydech, dzięki któremu rozluźnione zostaną mięśnie dna miednicy. Warto podczas tej nauki zaproponować pacjentce obserwowanie fizycznego ruchu żeber, można również zaproponować wykorzystanie do tego celu chusty zawiązanej na żebrach, która będzie obrazowała, czy pod wpływem nabierania powietrza żebra zaczynają się rozsuwać wraz z chustą. Włączajmy w naukę partnera, aby mógł motywować partnerkę do ćwiczeń w domu oraz służyć jej wsparciem technicznym.
Kolejny krok powinien obejmować lekcję anatomii. Jeżeli jest taka możliwość, warto do aktywnych ćwiczeń zaangażować również osobę towarzyszącą. Podczas edukacji należy nauczyć...