W skład mikrobioty wchodzi od 300 do nawet 1000 gatunków drobnoustrojów, a ich liczebność w samym tylko przewodzie pokarmowym wynosi od 106 do 1012 w 1 g treści [1].
Znaczenie mikrobioty jelitowej dla zdrowia
Wpływ mikrobioty jelitowej na zdrowie człowieka jest ogromny. Do jej głównych funkcji należy m.in.:
- synteza witamin (np. witaminy K) i krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych w jelicie grubym,
- stymulowanie komórek układu immunologicznego,
- obrona przed kolonizacją mikroorganizmami patogennymi.
Dodatkowo skład i liczebność mikrobioty jelitowej może wpływać na ryzyko wystąpienia wielu chorób i zaburzeń, np. otyłości, depresji, alergii, cukrzycy typu II czy chorób jelit [2]. Niektóre badania sugerują również, że dysbioza jelitowa (zaburzenia w składzie mikrobioty jelitowej zarówno pod kątem ilościowym, jak i jakościowym) może być czynnikiem patogennym martwiczego zapalenia jelit noworodków, celiakii, nieswoistego zapalenia jelit, zespołu jelita nadwrażliwego, atopowego zapalenia skóry, a nawet zaburzeń ze spektrum autyzmu [3].
Czynniki wpływające na mikrobiotę jelitową
Sądzi się, że człowiek rodzi się z jałowym przewodem pokarmowym, a kolonizacja jelit przez bakterie i inne drobnoustroje rozpoczyna się dopiero w momencie porodu. Jednak okazuje się, że istnieje wiele czynników, które mogą wpływać na rozwój mikrobioty płodu w okresie pre- oraz postnatalnym [4]. Środowisko wewnątrz macicy nie jest fizjologicznie sterylne, więc mikrobiota jelitowa matki może oddziaływać na płód na długo przed narodzinami. Wnioski te oparto na badaniach smółki, która – jak się okazuje – zawiera bakterie jelitowe oraz na nowoczesnych technologiach molekularnych wskazujących na obecność bakterii również w płynie owodniowym, krwi pępowinowej, łożysku i błonach płodowych [4]. Ciekawych wniosków dostarczają obserwacje Hu i wsp., którzy porównali mikrobiotę jelitową noworodków urodzonych przez matki z cukrzycą typu 2 lub cukrzycą ciążową z mikrobiotą noworodków zdrowych matek. W tym badaniu udało się potwierdzić obecność bakterii w smółkach dzieci. Wykazano też, że skład mikrobioty jelitowej różnił się między grupami oraz że kał noworodków urodzonych przez kobiety z cukrzycą był zbliżony pod kątem składu bakterii do kału osób dorosłych z tą jednostką chorobową. Może to zatem wskazywać na to, że choroba matki wpływa na mikrobiotę jelitową jej dziecka [5].
Dodatkowymi czynnikami postnatalnymi, które mają wpływ na skład mikrobioty jelitowej, są: wiek ciążowy (dzieci urodzone przedwcześnie mają mniej różnorodny i stabilny skład), rodzaj porodu (dziecko urodzone przez cesarskie cięcie jest zasiedlane przez bakterie szpitalne oraz ze skóry matki i personelu, z kolei dzieci urodzone naturalnie – przez bakterie kanału rodnego) oraz sposób karmienia (pokarm matki sprzyja większej różnorodności mikrobioty).
Co to są probiotyki i czy żywność jest probiotykiem?
Według definicji WHO probiotyki to żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza [6]. Badania naukowe wskazują, że stosowanie probiotyków może m.in.:
- hamować rozwój patogennych mikroorganizmów,
- zapobiegać biegunkom poantybiotykowym,
- zapobiegać nawrotom infekcji grzybiczych i bakteryjnych pochwy,
- stymulować działanie układu odpornościowego.
Do głównych drobnoustrojów probiotycznych zalicza się szczepy bakteryjne głównie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium oraz inne bakterie kwasu mlekowego (m.in. Lactococcus, Streptococcus, Enterococcus) oraz drożdżaki z rodzaju Saccharomyces.
Właściwości probiotyków są szczepozależne, co oznacza, że tylko określone szczepy bakterii wykazują zastosowanie w leczeniu konkretnej przypadłości. Nie można przypisywać określonego działania wszystkim bakteriom z danej rodziny [7].
Aby probiotyk był w stanie realizować swoją funkcję, musi spełniać pewne...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem
