Jak zapewnić dziecku zdrowy sen?

Aktualności

Dzieci śpią znacznie dłużej i częściej niż dorośli. Z powodzeniem można pokusić się o stwierdzenie, iż potrafią one zasnąć w niemal każdej sytuacji, dzięki czemu przez znaczną część doby pozostają w swoim łóżeczku. Czasami można zaobserwować to, jak niemowlę zachowuje się w sposób niespokojny w trakcie snu. Może się ono np. wiercić i pojękiwać, co świadczy o braku wewnętrznego spokoju i odprężenia.

Rodzice zwykle nie wiedzą, czym spowodowana jest taka sytuacja, a jej przyczyn starają się upatrywać bezpośrednio w charakterze swojej pociechy. Tymczasem okazuje się, że problemy związane z jakością snu u najmłodszych mogą być konsekwencją niedopatrzeń samych opiekunów. Istnieje kilka ważnych kwestii, na jakie należy zwrócić uwagę przed ułożeniem dziecka do snu.

REKLAMA

Od czego zależy spokojny sen niemowlęcia?

Dbanie o zdrowy sen dziecka to przede wszystkim skupienie się na tym, aby miało ono jak najlepsze warunki do snu. Mowa jest w tym przypadku między innymi o zapewnieniu wygodnego materaca – najlepiej sprawdzą się te dość płaskie i twarde. Warto pamiętać, że miękkie materacyki mogą mieć negatywny wpływ na kręgosłup malca.
W celu ułatwienia dziecku całego procesu zasypiania, warto wypracować swoisty rodzaj wieczornej rutyny. Może ona prezentować się na wiele sposobów, a jedną z propozycji jest to, aby powtarzać pewne czynności zawsze o tej samej godzinie. Mowa jest oczywiście o działaniach, które będą odbierane przez dziecko jako przyjemne, czyli np. głaskanie po głowie lub brzuszku, ciepła kąpiel z bąbelkami, przytulanie, zwracanie się do malucha przyciszonym tonem głosu, a także wyeliminowanie z niego wszelkich rozpraszających bodźców. Najlepiej jest zrezygnować zupełnie z ostrego światła, głośnej muzyki.

Zadbaj o pełny brzuszek dziecka

Burczenie w brzuchu może skutecznie utrudnić zasypianie. Głodne niemowlę to pewne problemy z ucięciem sobie przez nie drzemki. Nakarmienie malucha przed ułożeniem go w łóżeczku, powinno być skutecznym rozwiązaniem potencjalnego kłopotu.
W trakcie pierwszych sześciu tygodni życia dziecka głód trzeba zaspokajać stosunkowo często, czyli co około 3–4 godziny. Co taki czas mogą następować pobudki, dlatego też rodzice powinni wykorzystywać momenty, gdy pociechy śpią, aby samemu również zregenerować siły, ponieważ normowanie rytmu dnia u malca, będzie trwało jeszcze przez przynajmniej kilka miesięcy.

Czysta pieluszka jest priorytetem

Dbanie o to, aby dziecięca pielucha była sucha to podstawa. Kiedy pieluszka jest mokra i spuchnięta bardzo szybko może dojść do podrażnienia wrażliwej skóry malucha. Aby zapewnić zdrowy i spokojny sen swojemu podopiecznemu, należy więc zadbać o to, aby przewijać go przed każdą drzemką. Pieluszka musi zostać dobrze zapięta. Wszystko oczywiście po to, aby w trakcie snu nie otwierała się i w celu zapobiegnięcia jej przesuwaniu. Warto także kilkukrotnie sprawdzić to, czy pampers nigdzie nie obciera i nie gniecie dziecka. Niektóre niemowlaki silnie odczuwają wszelkie przejawy braku komfortu, co skutkuje ogromnymi problemami ze snem w razie pojawienia się jakichkolwiek ucisków i innych niedogodności.

Podkłady higieniczne – w trosce o komfort najmłodszych

Zachowywanie dobrych warunków higienicznych u niemowląt jest jedną z najważniejszych kwestii, jaka oddziałuje na ogólne dobre samopoczucie u najmłodszych, jak również zapewnia komfort snu bobasa. [GM1] Istotne jest, aby dziecko zawsze mogło cieszyć się suchym podłożem. W tym celu warto zastosować specjalne podkłady higieniczne – sprawdzą się one zarówno podczas codziennych czynności pielęgnacyjnych, jak i w formie swoistej ochrony materaca przed ewentualnymi zanieczyszczeniami.
Wspomniane pokłady zapewniają dziecku większą swobodę ruchów podczas snu i jednocześnie zabezpieczają całą powierzchnię łóżeczka przed niekontrolowanymi jeszcze przez dziecko potrzebami fizjologicznymi. Podkłady higieniczne są bardzo chłonne, ale jednocześnie nie przepuszczają wilgoci i zabrudzeń pochodzących ze środowiska zewnętrznego. Z tego powodu mogą być one stosowane jako podłoże pod konieczność zmiany pieluszki w miejscu nieprzystosowanym do takich czynności, np. podczas podróży.

Wietrzenie pokoju i utrzymywanie w nim optymalnej temperatury

Dla dorosłych najbardziej komfortową temperaturą do snu jest około 17 ºC. W przypadku dzieci powinna być ona nieco wyższa, ale najlepiej, aby nie przekraczała 22 ºC. Przed ułożeniem malucha do snu warto przewietrzyć jego pokoik, a samego lokatora na ten zaś przenieść do innego pomieszczenia. Dzięki takiej praktyce można skutecznie pozbyć się zaduchu i nieprzyjemnego zapachu, a także zorganizować optymalne warunki do drzemki.
Dziecko trzeba obserwować przez cały czas. Jeśli rodzice zauważają, że ich pociecha w trakcie snu odkrywa się, to jest to jednoznaczny sygnał świadczący o tym, że w jego pokoju jest zbyt gorąco. W takich sytuacjach warto rozważyć przebieranie malca w cieńsze pidżamki lub okrycie go lżejszym śpiworkiem. Wówczas zyskuje się pewność, że maluch nie zmarznie, ale jednocześnie nie będzie cierpiał z powodu zbyt wysokiej temperatury.

Wydmuchiwanie noska przed snem

Niemowlęta oddychają przede wszystkim przez nos, co oznacza, że nawet niewielki katar może powodować u nich ogromny dyskomfort i powodować spore trudności w zasypianiu. Rodzice powinni zatem zadbać, aby za każdym razem, gdy układają swoje dziecko do snu, jego górne drogi oddechowe były czyste i pozwalały na swobodne oddychanie. Jeśli w nosku pociechy cokolwiek zalega, należy oczyścić go przy pomocy wody morskiej lub aspiratora.
Jeśli tradycyjne sposoby pozbywania się kataru nie pomagają, warto rozważyć wizytę u alergologa. W niektórych przypadkach zatkany nos może być powodowany reakcją uczuleniową. Leczenie zwykle jest przeprowadzane poprzez podanie odpowiednich leków o działaniu odczulającym i obkurczającym naczynia krwionośne.

Prawidłowy rytm dnia, czyli jaki?

Dziecko w pierwszych chwilach swojego życia zasypia i budzi się w zgodzie z wypracowanym przez siebie rytmem. W wielu przypadkach nie ma on jednak nic wspólnego z zasadami, według których funkcjonują rodzice. Niemowlę może sypiać za dnia i być gotowe do zabawy w nocy albo odwrotnie. Dlatego też jego opiekunowie powinni stosować pewne praktyki normalizujące cykle swojej pociechy.
W tym celu bardzo ważne jest, aby uczyć maluszka rozróżniania dnia i nocy. Popołudniowe drzemki malca nie powinny powodować, że rodzice przemierzają mieszkanie na palcach, aby nie wybudzić swojego maleństwa ze snu. Odradza się także zasłanianie okien i odcinanie dopływu światła do pokoju. Dzień jest dniem, świeci wówczas słońce, a w domu roznoszą się różne dźwięki i zapachy. Nocą jest ciemno i panuje cisza. Dziecko musi samo zacząć zauważać różnicę pomiędzy tymi porami. Kiedy to się stanie, jego rytm dnia zacznie układać się tak, aby dłuższy sen przypadał na spokojniejszy okres, czyli na noc.
Kolejną kwestią, jaką należy wypracować u swojej pociechy, jest rutyna. O ile dorośli starają się jej unikać, o tyle niemowlęta mają na nią zwiększone zapotrzebowanie. Dziecko najlepiej układać do snu o tych samych porach. Jeśli raz będzie ono zasypiało o osiemnastej, a innym razem o dwudziestej drugiej, to jego rytm dnia będzie ulegał degradacji.
Rutyna to także sposób informowania bobasa o tym, że najwyższa pora zmrużyć oczka. Jeśli schemat zachowań zawsze będzie taki sam, dziecko szybko nauczy się tego, jakie czynności następują w wyniku poszczególnych zachowań. Dlatego przed kąpielą dobrze jest lekko zmniejszyć natężenie świateł w domu, zrezygnować z głośnej muzyki i dźwięków telewizora, a później na przykład przeprowadzić maluchowi drobny masaż. Na końcu przychodzi pora karmienia i zaśpiewania kołysanki. Na tym etapie dziecko powinno wiedzieć, że później jest już tylko jego zdrowy i spokojny sen.

Dzieci wyczuwają emocje rodziców

Najmłodsi członkowie społeczeństwa wyjątkowo mocno odczuwają brak spokoju, który występuje w innych ludziach. Zdenerwowanie rodziców jest całkowicie absorbowane przez dzieci, co może być jednym z wielu powodów wpływających na gorszą jakość ich snu. Opiekunowie powinni więc starać się wyeliminować wszelkie czynniki stresowe ze swojego życia nie tylko dla własnego dobra, ale również ze względu na spokój potomków.
Jeśli proces zasypiania dziecka niepokojąco się przedłuża, rodzic musi postarać się wyciszyć i zrozumieć niemowlę. W takich sytuacjach istotne jest, aby uzbroić się w duże pokłady cierpliwości i nie ulegać negatywnym emocjom. Im więcej opanowania zaprezentujemy maluchowi, tym z pewnością szybciej uda mu się zasnąć.

Najpopularniejsze błędy rodziców, które popełniają podczas usypiania

Młodzi rodzice popełniają sporo pomyłek, które skutecznie utrudniają im dzieciom zapadnięcie w spokojny sen. Zadaniem położnych jest między innymi uświadomienie opiekunów o tym, jakich działań należy unikać. [GM1] 
Do najczęstszych błędów należy usypianie niemowląt bezpośrednio przy piersi. Taki sposób jest oczywiście bardzo wygodny i pozwala mamom na ucinanie sobie drzemki wraz ze swoim dzieckiem, ale jednocześnie stawia opiekunkę w roli „żywego smoczka”. Maluch szybko przyzwyczaja się do tej komfortowej sytuacji i uznaje, że matczyna pierś jest mu potrzebna nie tylko do spożywania posiłków, ale również do zasypiania. Z tego powodu niemowlę nie przerywa ssania w chwili, gdy się najada, co prowadzi do spożywania nadmiernych ilości mleka i w konsekwencji wywołuje ulewanie i uciążliwe bóle brzucha. Słowem – głód dziecka powinien zostać zaspokojony, a potem powinno ułożyć się je do snu. Są to dwie czynności, które trzeba ze sobą rozdzielać.
Warto też zrezygnować z usypiania dziecka na rękach. Maluchy szybko uczą się, że kołysanie jest przyjemne i chętnie się do niego przyzwyczajają. Cały proces jest wygodny również dla rodzica, ale jedynie do momentu, gdy dziecko nie zaczyna rosnąć i waży więcej niż w pierwszych miesiącach swojego życia. W pewnej chwili bujanie malucha na rękach staje się dużo bardziej uciążliwe dla rodziców, jednak dziecko będąc przyzwyczajone do tej czynności, wcale nie będzie miało ochoty z niej zrezygnować. W efekcie mogą wystąpić w niego ogromne problemy z zasypianiem, które niekiedy mają wręcz znamiona bezsenności.

 

Przypisy