Kategoria: Artykuł

Mleko mamy jest uznane przez krajowych i światowych ekspertów żywienia dzieci za najbardziej odpowiednie i najzdrowsze dla dziecka w pierwszym półroczu jego życia. Zapewnia ono prawidłowy rozwój fizyczny i poznawczy dziecka, a także zmniejsza ryzyko wystąpienia u niego wielu chorób, zarówno w czasie karmienia piersią, jak i po jego zaprzestaniu. Nie zastąpi go żadne mleko modyfikowane, gdyż skład mleka kobiecego dynamicznie się zmienia i dopasowuje do aktualnych potrzeb dziecka: w ciągu pojedynczego karmienia, w ciągu doby, tygodni i miesięcy, a nawet podczas choroby mamy. Wśród niepokojów, jakie towarzyszą młodej mamie, nierzadko pojawia się lęk o wystarczającą ilość mleka w piersiach. Obawy te warto skonsultować z położną lub doradcą laktacyjnym, aby w razie konieczności podjąć odpowiednie kroki.

Nietrzymanie moczu, czyli niekontrolowany wyciek moczu z pęcherza przez cewkę, może dotyczyć do 50% kobiet na pewnym etapie życia, szczególnie w czasie ciąży i po porodzie [2]. Dokładną częstość występowania trudno jest ustalić, ponieważ kobiety zazwyczaj skrywają te dolegliwości i nie wiedzą, że powinny lub nie chcą szukać pomocy.

Czas karmienia piersią to po ciąży drugi najważniejszy okres we wspólnym życiu świeżo upieczonej mamy i jej maleństwa. Jak to jednak jest z odciąganiem mleka i jego przechowywaniem? Otóż należy wiedzieć, iż odciągnięte mleko wciąż może służyć maluchowi, a przy okazji takie rozwiązanie z pewnością doceni każda kobieta. Bezpośrednie karmienie piersią pozostaje oczywiście najlepsze dla dziecka, jednak czasami proces ten jest znacznie utrudniony, a niekiedy nawet niemożliwy. Mowa tutaj o sytuacjach, gdy dochodzi do zranienia brodawek sutkowych i/lub zapalenia piersi. Odciągając mleko wciąż utrzymuje się naturalny sposób odżywiania małego człowieka i zapewnia mu się bogactwo wysokiej jakości białka i oligosacharydów.

Witamina D (witamina D: 10 µg = 400 j.m. = 400 IU) jest witaminą o szczególnych właściwościach, rozpuszczalną w tłuszczach. W przyrodzie oraz w suplementach występuje jako witamina D2 (ergocarciferol) pochodzenia roślinnego (głównie grzyby) oraz witamina D3 (cholecalciferol) pochodzenia zwierzęcego (głównie ryby). Witaminę D3 możemy pozyskiwać nie tylko z diety, ale również na drodze endogennej syntezy skórnej z 7-dehydrocholesterolu pod wpływem promieniowania UV. Witamina D w ustroju podlega różnym przemianom. Jej główne metabolity to powstający w wątrobie kalcyfediol, czyli 25-hydroksywitamina D (25OHD) odzwierciedlająca zasoby ustrojowe witaminy D oraz kalcytriol (1,25(OH)2D – 1,25 dihydroksywitamina D), czyli aktywna postać, która ma cechy hormonu. Kalcytriol powstaje w nerkach, ale również lokalnie w wielu innych narządach i komórkach (m.in. keranocyty, makrofagi, limfocyty T, komórki nabłonkowe). Lokalna synteza nie wpływa na stężenie kalcytriolu we krwi, służy zaś regulacji procesów wzrostu i różnicowania komórkowego. Po połączeniu z receptorem dla witaminy D (VDR – Vitamin D Receptor) kalcytriol ma wielokierunkowe działanie w ustroju – odgrywa istotną rolę w procesie wzrostu i mineralizacji układu szkieletowego u dzieci, a także (poprzez wpływ na układ immunologiczny) w chorobach infekcyjnych, alergicznych czy o podłożu autoimmunologicznym. Do kluczowych komórek układu immunologicznego, na których są zlokalizowane VDR, zalicza się limfocyty T i B oraz komórki prezentujące antygen (komórki dendrytyczne, monocyty i makrofagi)1.

W dostępnych na rynku broszurach parentingowych czy literaturze przeznaczonej dla rodziców wiele stronic jest poświęconych odpowiedniej toalecie ciała dziecka. Nie bez powodu tematyka budzi zainteresowanie, gdyż skóra noworodka – choć budową podobna do skóry osób dorosłych – wymaga zupełnie innego podejścia pielęgnacyjnego. Ponadto niektóre problemy okresu noworodkowego oraz niemowlęcego generują konieczność zmiany strategii postępowania, a nawet zastosowania specjalistycznych preparatów dermatologicznych. Coraz częściej spotyka się bowiem dermatozy u maluchów, począwszy od alergii kontaktowych, przez objawy skórne nietolerancji pokarmowych, aż po atopowe czy łojotokowe zapalenie skóry i osutkę polekową.

Poród siłami natury jest jedną z najbardziej niebezpiecznych sytuacji w życiu kobiety. Przebiega w trzech fazach, a jego celem jest urodzenie płodu oraz wydalenie popłodu, czyli łożyska i błon płodowych. Czas trwania porodu zależny jest zarówno od rodności pacjentki, przebiegu procesu wstawiania się dziecka w kanał rodny, budowy ciała pacjentki (głównie układu szkieletowego), jak i indywidualnych predyspozycji danej kobiety. Podczas porodu rutynowo stosuje się ochronę krocza polegającą na dostosowaniu się do dynamiki porodu, unikaniu manipulacji w obrębie pochwy i przyspieszania porodu. Jeśli jednak zachodzi konieczność, stosuje się różnego rodzaju zabiegi mające na celu przyspieszenie akcji porodowej oraz ułatwienie drugiej fazy porodu, w trakcie której dziecko opuszcza jamę macicy. Do zabiegów tych zalicza się m.in. amniotomię, indukcję za pomocą wlewu oksytocyny oraz nacięcie krocza w trakcie trwającego szczytu skurczu. To właśnie nacięcie i szycie krocza budzi wśród pacjentek wiele obaw dotyczących codziennego funkcjonowania, prawidłowej higieny i pielęgnacji. Właściwa edukacja w tym zakresie pozwoli kobiecie na efektywną samoopiekę w okresie połogu oraz usprawni proces gojenia rozerwanych lub naciętych i finalnie zszytych tkanek okolic intymnych.

Silne bóle w trakcie menstruacji i bardzo obfite krwawienia to dla wielu kobiet stan, z którym już się pogodziły. Matki z pokolenia na pokolenie przekazują córkom, że ból w „te dni” to coś zupełnie normalnego. Problem często zaczyna się już w szkole podstawowej i pozostaje z dorastającymi dziewczynkami także w życiu dorosłym – „przecież do tego można się przyzwyczaić”. Dolegliwości nie powinno się jednak deprecjonować, ani bagatelizować. Przeciwnie – należy zastanowić się, gdzie jest rozróżnienie między bolesnym miesiączkowaniem, a początkiem przewlekłej choroby – endometriozy? Marzec jest miesiącem świadomości endometriozy i z tej okazji, o diagnostyce i leczeniu rozmawiamy z ginekologiem, lek. Piotrem Stecem.

Żyjemy w czasach ogromnego postępu technologicznego. Jeśli jesteś tzw. igrekiem (pokolenie „Y” – to osoby urodzone w latach 1985–2000), twój mózg jest zaadaptowany do takiego stanu rzeczy. Ale dla starszego pokolenia położnych, pamiętających czasy osłuchiwania tętna u płodu słuchawką położniczą Pinarda, badania ciężarnej za pomocą chwytów Leopolda, oceny zabarwienia, ilości płynu i stanu błon płodowych za pomocą specjalnego wziernika – amnioskopu oraz pomiaru temperatury za pomocą termometrów rtęciowych to wejście w nową rzeczywistość, nazwaną przez profesora Zygmunta Baumana „ponowoczesnością”, może być szokiem. Wydawało się, że tzw. digital transformation (postęp technologiczny i transformacja na bazie cyfrowych możliwości) jest czymś, co dopiero nadejdzie, tymczasem mamy z nim do czynienia już teraz.